C#'da Operatörler

C# .NET dilinde aritmetiksel, aktarma, mantıksal, karşılaştırma, birleştirme operatörleri olarak beş çeşit operatör kullanılmaktadır.

ARİTMETİK OPERATÖRLER
------------------------------------

Kalıtımı önlemek için sealed kullanmak [15]

Kalıtım her ne kadar güçlü ve kullanışlı olsa da kimi zaman bunu önlemek isteyeceksiniz. Örneğin, özelleştirilmiş bir donanım aygıtının, söz gelişi bir tıbbi monitörün ilk kullanıma hazırlanması ile ilgili adımları bir araya getiren bir sınıfınız olabilir. Böyle bir durumda, sınıfınızı kullanan kullanızıların monitörün ilk kullanıma hazırlanma şeklini değiştirebilmelerini istemezsiniz. Bu, aygıtın büyük olasılıkla hatalı olarak hazırlanmasına neden lacaktr. Sebep ne olursa olsub C#'ta sealed anahtar kelimesi kullanılarak bir sınıfın kalıtım yoluyla aktarılması kolaylıkla önlenebilir.

Özet Sınıfların Kullanımı - abstract [14]

Bazen, şöyle bir temel sınıf oluşturmak istersiniz: O sınıf sadece kendisinden türetilmiş sınıfların genelleştirilmiş bir şekli olmalı, detaylar her bir türetilmiş sınıf tarafından doldurulmalıdır. Bu tür bi sınıf, türetilmiş sınıfların uygulamaları gereken metotların özünü belirler, fakat bu metotlardan biri ya da daha fazlasi için kendisi bir uygulama sağlamaz. Temel sınıf, anlamlı bir metot uygulaması oluşturamadığı zaman böyle bir durumla karşılaşılabilir. TwoDShape'in yukarıdaki örnekte(konu [13]) kullanılan versiyonunda bu tür bir durum söz konusudur. area()'nın tanımı yalnızca bir yer belirteci olmaktan ibarettir. area(), hiçbir nesne tipinin alanını hesaplayıp, ekranda göstermez.

Kendi sınıf kütüphanelerinizi oluşturdukça göreceksiniz ki, bir metodun kendi temel sınıfı kapsamında anlamlı bir tanımının olmaması yaygın bir kullanım değildir. Bu durumu iki şekilde kontrol altına alınabilir. Birincisi, önceki örnekte gösterildiği gibi metodun bir uyarı mesajı vermesi yeterlidir. Bu yöntem belirli durumlarda -örneğin hata ayıklama sırasında- yararlı olsa da bu yöntemi uygulamak genellikle uygun değildir. Türetilmiş sınıfın bir anlam taşıması için türetilmiş sınıf tarafından devre dışı bırakılması gereken metotlara sahip olabilirsiniz. Triangle sınıfını ele aldğımız zaman area() tanımlanmazsa bu sınıfın bir anlamı kalmaz. Bu durumda, türetilmiş sınıfın gerçekten gerekli metotların tümünü devre dışı bırakmasını garanti edecek bir çözüme ihtiyacınız olur. Bu probleme C#'ın getirdiği çözüm özet metot kullanımıdır.

Sanal Metotları Uygulamak [13]

Sanal metotların gücünü daha iyi kavramak için bu metotları TwoDShape sınıfına uygulayacağız. önceki örneklerde, TwoDShape'ten türetilen her sınıf, area() adında bir metot tanımlamaktaydı. Bu kullanım bize bir fikir verir: area()'yı TwoDShape sınıfının bir sanal metodu yapmak çok daha iyi olabilir. Bu sayede, türetilmiş sınıfların her biri area()'yı devre dışı bırakabilir ve sınıf içinde belirtilen şeklin alanının nasıl hesaplandığını da tanımlayabilir. Aşağıdaki program bunu gerçekleştirir. Kolaylık sağlamak için TwoDShape'e ayrıca bir de isim özelliği eklenmektedir. (Bu, sınıfları göstermeyi kolaylaştırır.)

Devre dışı bırakılan metotlara neden gerek var? [12]

Devre dışı bırakılan metotlar, C#'ın çalışma zamanında gerekli olan çok biçimliliği desteklemesine olanak tanır. Çok biçimlilik nesne yönelimli programlama için gereklidir, çünkü çok biçimlilik bir yandan bir genel sınıfın tüm türevlerinde ortak olacak metotları belirtmeye olanak tanırken, öte yandan türetilmiş sınıflara da bu metotların bir kısmının ya da tümünün spesifik uygulamalarını tanımlamalarına imkan verir. Devre dışı bırakılan metotlar, C#'ın "tek arayüz, çok metot" çok biçimlilik özelliğini uygulamanın bir başka yoludur.
Çok biçimliliği başarıyla uygulamanın anahtarı bir ölçüde, temel ve türetilmiş sınıfların hiyerarşi içinde daha az uzmanlık alanından daha yoğun uzmanlık alanına doğru ilerlediğini kavramaktır. Doğru kullanıldığında bir temel sınıf, türetilmiş sınıfın direkt olarak kullanabileceği öğelerin tümünü sağlar. Ayrıca, türetilmiş sınıfın kendi başına uygulaması gereken metotları da tanımlar. Bu, türetilmiş sınıfa kendi metotlarını tanımlama esnekliği sunarken, aynı zamanda tutarlı bir arayüzü de mecbur kılmayı sürdürür. Böylece, kalıtımı devre dışı bırakılan metotlarla birleştirerek bir temel sınıf, tüm türetilmiş sınıfları tarafından kullanılacak olan metotların genel yapısını tanımlayabilir.

Kaynak: Herbert Schildt
Herkes için C#

Sanal Metotlar ve Devre Dışı Bırakma (Overriding) [11]

Sanal metot, temel sınıf içerisinde virtual olarak deklare edilen ve bir veya daha fazla türetilmiş sınıf içinde yeniden tanımlanan bir metotdur. Böylece, her türetilmiş sınıf bir sanal metodun kendine özgü bir versiyonuna sahip olabilir. Sanal metotlardan biri bir temel referansı tarafından çağrıldığında ortaya çıkan durum ilginçtir. Bu durumda, referans tarafından referansta bulunulan nesnenin tipine bağlı olarak c#, söz konusu metodun hangi versiyonunun çağrılacağını belirler ve bu belirleme çalışma zamanında gerçekleştirilir.
Yani, farklı nesnelere referansta bulunuluyorsa sanal metodun farklı versiyonları çalıştırılır. Bir başka deyişle, sanal metodun hangi versiyonunun çalıştırılacağını belirleyen referansta bulunan nesnenin tipidir. (referansın tipi değildir.) Dolayısıyla, eğer bir temel sınıf bir sanal metot içeriyorsa ve bu temel sınıftan başka sınıflar turetilmişse, bu durumda bir temel sınıf referansı aracılığıyla farklı nesne tiplerine referansta bulunulurken sanal metodun farklı versiyonları çalıştırılır.

Temel Sınıf Referansları ve Türetilmiş Nesneler [10]

Bildiğiniz gibi, C# veri tiplerine sıkı sıkıya bağlı bir dildir. Standart dönüşümler ve basit tiplere uygulanan otomatik terfiler bir yana, tip uyumluluğu kesinlikle zorlanır. Bu yüzden, bir sınıf tipindeki bir referans değişkeni normalde bir başka sınıf tipindeki nesneye referans bulunamaz. Örneğin, aşağıdaki programı ele alın:

// Bu program calismayacaktir.
class X {
int a;
public X(int i){ a=i; }
}
class Y {
int a;
public Y(int i) { a=i; }
}

class IncompatibleRef {
public static void Main() {
X x=new X(10);
X x2;
Y y=new Y(5);

x2=x; // OK, her ikiside ayni tipte
x2=y; // Hata, ayni tipte degiller
}
}